نویسندگان مقالات علمی اغلب محققان، پژوهشگران، دانشجویان و اساتید هستند که هرکدام از این افراد، باهدف اشتراکگذاری مدتها تلاش و جستوجوی علمی خود، حاصل تحقیقات خود را در قالب مقاله منتشر میکنند و در اختیار عموم قرار میدهند. این در حالی است که قبل از انتشار عمومی مقاله، نویسنده آن تمایل دارد مقالهاش بهعنوان یک سند معتبر علمی توسط مجلات و ژورنالهای شناختهشده و معروف در سطح بینالملل، تأیید شود و با نام خودش به ثبت برسد. اگر شما هم نویسنده مقاله هستید یا قصد دارید شروع به نوشتن آن کنید، شرط تحقق این هدف بسیار مهم، این است که مقاله خود را به همان شیوهای که مورد تأیید داوران مجلههای مقصد است، ارسال کنید. درواقع منظور از درستی ارسال مقاله، رعایت قالب مقاله یا فرمتبندی مقاله است. در مورد اینکه چهکارهایی باید برای پیادهسازی و اجرای درست قالب مقاله انجام شود و همینطور راجع به اهمیت رعایت قالب مقاله، بیشتر صحبت میکنیم.
قبل از بیان این موضوع، بهتر است بدانیم منظور از فرمت مقالهچیست و شامل چه مواردی میشود.
فرمتبندی مقاله یا تنظیم ساختار مقاله
هر چیزی که مربوط به شکل ظاهری و دیداری یک مقاله میشود، همان مفهوم قالب، ساختار یا فرمت مقاله را دارد. اگر خیلی سادهتر بگوییم، به این معنی است که شما باید بعد از تهیه و تدوین متن اصلی مقاله، از ابتدا تا انتهای آن را به ترتیب و به همان شیوهای بنویسید که یک مجله یا ژورنال مقصد، از شما خواسته است. درنهایت هم مقاله را با قالب و فرمت استاندارد موردنظر، به آدرس مجله ارسال نمایید.
قالب مقاله شامل چه مواردی میشود؟
مهمترین اصلی که در مقاله مهم است، تناسب محتوا، موضوع، هدف و شاخه تخصصی مقاله با موضوع و رشته تخصصی مجلهای است که مقصد ارسال مقاله خواهد بود. بنابراین میتوان گفت، این مورد، اساسیترین گزینهای است که باید به آن توجه شود.
بعدازاین مورد، به فرمتبندی مقاله میرسیم که نیازمند وجود برخی موارد خاص است. با توجه به اینکه هر مجله یا ژورنال، تعریف خاصی از فرمت مقالهاش دارد، میتوان گفت تمام مقالات فارغ از مقصدشان، باید گزینههایی که در زیر فهرست میشوند، داشته باشند:
-
عنوان مقاله
معمولاً جزئیات موضوعی که مقاله در مورد آن تهیهشده است، باید بهطور دقیق، شفاف و بدون ابهام در عنوان مقاله مشخص شود. عنوانی که برای مقاله انتخاب میشود نباید زیاد کوتاه یا بلند باشد. لازم است موارد مهمی که در محتوای اصلی مقاله به آنها پرداخته شده است را در عنوان وارد نمود تا مخاطب هم بدون خطا و اشتباه به موضوع مقاله پی ببرد.
-
معرفی نویسنده یا نویسندگان مقاله
در هر مقالهای باید مشخص شود که نویسنده اصلی مقاله چه کسی است. حتی اگر چند نویسنده، مشارکت داشتهاند، باید به ترتیب اهمیت، نامهای بقیه نویسندگان هم مشخص شود. در حالت کلی باید مشخصاتی مثل نام، نام خانوادگی، مدرک تحصیلی، دانشگاه محل تحصیل، مقطع تحصیلی نویسنده در این بخش وارد شود.
-
چکیده مقاله
یکی از مهمترین بخشهای مقاله که اثر بسیار زیادی در تأیید یا رد آن دارد، متنی است که بهعنوان چکیده مقاله نوشته میشود. شما باید این توانمندی را داشته باشید از کل مقاله خود چند کلمه کلیدی محدود یا اصطلاحاً کلیدواژهها را خارج کنید و در چکیده قرار دهید. این محدودیت کلمات در همان استاندارد تعیینشده برای قالب مقالهمشخص میشود. هر روشی که در مراحل پژوهش و تهیه مقاله استفاده کردهاید، نتیجه مهمی که از آن حاصل شده است و درنهایت هر نکته مهم و برجستهای که در مقاله وجود دارد، باید در چکیده مقاله، توضیح داده شود.
-
کلمات کلیدی
چند کلمه یا عبارتهای کوتاهی که بهصورت مستقیم به موضوع مقاله و محتوای اصلی آن مرتبط میشود، باید بهعنوان کلمات کلیدی یا واژگان کلیدی تعریف شود.
-
مقدمه مقاله
لازم است بهصورت خلاصه و مفید، در بخشی که با عنوان مقدمه در مقاله نوشته میشود، از موضوع مقاله، در مورد روش جمعآوری اطلاعات و پژوهشی که داشتهاید، توضیح دهید. در ضمن باید توجه داشته باشید که چکیده مقاله و مقدمه مقاله، متفاوت از هم هستند. بنابراین در مورد یافتههای نهایی مقاله در قسمت مقدمه، هیچ توضیحی ارائه نمیشود.
-
بیان مسئله در مقاله
شیوهای که از طریق آن، بهتر میشود هدف و موضوع اصلی مقاله را تشریح کرد، مربوط به بخش بیان مسئله مقاله است.
-
پیشینه تحقیق
اگر از قبل، در همان موضوع مرتبط با مقاله، پژوهش و تحقیقی توسط دیگران انجام شده است، در بخش پیشینه تحقیق ارائه میشود. درواقع، از تخصص و دانشی که بهعنوان سند و مدرک معتبر برای موضوع مقاله قابلتأیید است، مطالبی بیان میشود.
-
پرسش اصلی مقاله
معمولاً مبنای هر مقالهای این است که به دنبال یافتن پاسخ یک سؤال مشخص میرود. روند مقاله بهگونهای باید باشد که نتیجه آن، به روش عملی و اصولی، پاسخ مطمئنی برای این سؤال داشته باشد. گاهی هم در برخی مقالات از فرضیههای احتمالی صحبت میشود که ماهیت آن ممکن است متفاوت باشد. در هر دو صورت، سؤال یا فرضیه موردنظر، باید در این بخش بیان شود.
-
بیان روش تحقیق
مسیری که جهت جمعآوری اطلاعات و دادههای موردنیاز مقاله طی کردهاید باید بیان شود. بهعبارتدیگر از بین راههای مختلفی که برای تدوین مقاله وجود دارد، لازم است روشی که برای پژوهش مقاله خود استفاده کردید، با عنوان روش تحقیق تشریح کنید.
-
تشریح نتایج تحقیق
نتیجه کل تلاش و پژوهش خود در تهیه مقاله را با عنوان نتایج یا نتیجه مقاله بیان کنید. شاید لازم باشد برای ارائه بهتر یافتههای پژوهش، از ابزاری مثل شکل، جدول، نمودار و … استفاده کنید. درواقع باید بتوانید، طوری تحلیل کنید که نتیجه مقاله، بهصورت شفاف و واضح شرح داده شود.
-
نتیجهگیری یا جمعبندی
درنهایت از ابتدا تا انتهای مقاله را بهصورت خلاصه و مفید بهعنوان جمعبندی و نتیجهگیری بنویسید.
-
فهرست منابع
یکی از بخشهای مهمی که مقاله را معتبر میسازد، فهرست کردن منابع و مراجعی است که در نوشتن بخشهای مختلف مقاله از آنها استفاده کردهاید. نوشتن منابع مقاله، نشاندهنده احترام شما به صاحب منابع و مقالات قبلی استفادهشده و همینطور ارزشگذاری بیشتر بر کار پژوهشی خودتان است.
بهمنظور ارائه باکیفیتتر تمام موارد عنوانشده در فرمت مقاله، لازم است در مورد بهتر نوشتن مقاله و نکات مهم آن، اطلاعاتی کسب کنیم.
مقاله باید دارای یک ایده نو یا طرح خلاقانه باشد.
در بین مقالات مختلفی که به مجلهای ارسال میشود، تنها بخشی از آنها مورد تأیید واقع میشوند. بنابراین برای اینکه احتمال موفقیت و پذیرش مقاله شما بیشتر شود، باید بتوانید در مورد طرحی جدید، ایدهای خلاقانه و منحصربهفرد شروع به نوشتن مقاله کنید؛ کاری که از قبل توسط شخصی دیگر انجام نشده است. در چنین شرایطی، میتوانید نظر مخاطبان و داوران مجله یا ژورنال را برای مطالعه مقاله جلب کنید.
رعایت انسجام محتوایی و موضوعی در مقاله، ضروری است.
از پرداخت به مطالبی که مقاله را از موضوع اصلی دور میکند یا آن را به حاشیه میکشاند، پرهیز کنید. وقتی از همان ابتدا یک موضوع و عنوان مشخصی برای مقاله تعیین کردید، لازم است فقط در مورد همان موضوع و هدف اصلی مقاله، بنویسید. در غیر این صورت یکپارچگی مفهومی و محتوایی مقاله، از بین میرود.
دادههای مورداستفاده در تهیه مقاله، نباید تغییر کند.
از ابتدای تهیه مقاله تا وقتیکه به یک نتیجه کامل برسید، باید تمام دادهها و اطلاعات موردنیاز مقاله را ازنظر زمان و مکان تهیهشده ثابت نگهدارید. هر تغییری که در نمونههای استفادهشده در مقاله انجام شود، موجب تغییر درنتیجه مقاله هم خواهد شد و این مورد میتواند باعث عدمتأیید مقاله و کمارزش شدن آن شود.
همه بخشهای مقاله با بیانی شیوا و دقیق باشد.
هیچ ابهامی نباید در شیوه ارائه قسمتهای مهم مقاله وجود داشته باشد. یکی از این بخشهای مهم، نتیجهگیری و یافتههای تحقیق است که باید بهطور کامل و طوری که برای مخاطب قابلدرک باشد، تشریح شود.
فرمت رفرنس نویسی، درست باشد.
روشهای مختلفی برای رفرنسنویسی وجود دارد. برای نوشتن رفرنس مقاله، از فرمتبندی متن مورد تأیید مجله استفاده کنید.
برای تکمیل مقاله، آن را بازبینی کنید.
بعدازاینکه تمام نکات مربوط به فرمت مقاله و حتی قالب محتوایی آن را رعایت کردید، با آسودگی خاطر و تمرکز ذهن، مجدداً از ابتدا تا انتهای مقاله را مرور کنید. احیاناً اگر در قسمتی از مقاله دچار خطا یا اشتباه شدید و جایگزینهای بهتری برایشان یافتید، آنها را ویرایش کنید.
درنهایت برای نوشتن تمام بخشهای مقاله در نرمافزاری مثل Word، لازم است به نوع فونت، اندازه آن، فاصله متن از حاشیه صفحه و سبک ارجاع و… توجه کنید و درواقع، تمام متن مقاله را طبق استانداردی که از سوی مجله تعیین شده است، بنویسید.
بنابراین، به این نتیجه میرسیم که رعایت قالب مقاله، در همه بخشهای نوشتاری، محتوایی و موضوعی برای تأیید شدن از سوی داوران مجلهها و ژورنالهای معتبر بینالمللی بسیار ضروری است. عدم مطابقت هر یک از موارد تعیینشده در استاندارد مجله با مقاله موردنظر، منجر به رد شدن و عدمتأیید مقاله از سوی مجله خواهد شد و درواقع همه تلاشهای شبانهروزی یک محقق برای رسیدن به موفقیت و درجه علمی مهم، بیثمر میماند.
فرمتبندی مقاله خود را به شبکه مترجمین اشراق بسپارید.
ممکن است شما هم مقالهای داشته باشید که برای تکمیل آن، مدتها تلاش کردهاید و به نتیجه بسیار خوب و مطلوبی نیز دستیافتهاید. درصورتیکه تخصص یا فرصت کافی برای فرمتبندی مقاله ندارید، میتوانید سفارش قالببندی مقاله خود را برای شبکه مترجمین اشراق ثبت کنید تا آن را با بهترین کیفیت و طبق استاندارد تعریفشده، در اختیارتان قرار دهند. شبکه مترجمین اشراق، از دانش افراد پرتلاش و متخصص درزمینه تنظیم ساختار مقاله، فرمتبندی مقاله و قالب مقاله بهره میبرد.